21 Nis Non-Fungible Token (NFT) Teknolojisi Nedir?
NFT Nedir?
Türkçe karşılığı “değiştirilemez para-çip” olan non-fungible token (NFT) blockchain ağı üzerinde şifrelenmiş, bir eşi daha olmayan token demek. Alışılagelmiş coin ve token kavramından farklı biçimde çalışan NFT; benzersiz, değiştirilemez, orijinalliği ve mülkiyet hakkı mutlak olan bir varlık.
En basit tabirle değiştirilemez ve benzersiz olarak tarif edilebilecek non-fungible tokenler, birbirlerinin yerine geçemeyecek orijinallikte ve farklı değerlerde üretiliyor.
Ethereum, Bitcoin Cash ve Flow gibi blok zincirlerinin her birinin NFT kullanımlarını tanımlamak için kendi jeton standartları vardır.
NFT’ler, dijital sanat, video oyunu öğeleri ve müzik dosyaları gibi dijital kreasyonları metalaştırmak için kullanılabilir. Ancak, orijinal dosyanın herhangi bir kopyasına erişim, jetonun sahibiyle sınırlı değildir.
NFT Nasıl Oluşturulur?
NFT, benzersiz bir dijital öğeyi temsil edebilen, blok zincirinde (dijital defter) depolanan bir veri birimidir. Bitcoin ve birçok ağ veya yardımcı program belirteci gibi kripto para birimlerinin aksine, NFT’ler kriptografik bir belirteçtir ve karşılıklı olarak değiştirilemez. NFT, bir dosyanın veya bir sanat eserinin, KnownOrigin, Rarible veya OpenSea gibi NFT açık artırma pazarlarına yüklenmesiyle oluşturulur.
Bu, dijital deftere kaydedilen dosyanın kripto para birimi ile satın alınabilen ve yeniden satılabilen bir NFT olarak bir kopyasını oluşturur. Bir sanatçı, bir eseri temsil eden bir NFT’yi satabilse de, sanatçı eserin telif hakkını elinde tutabilir ve aynı çalışmanın daha fazla NFT’sini oluşturabilir.
NFT’nin alıcısı “orijinal” dijital dosyaya özel erişim elde etmez. Belirli bir çalışmayı NFT olarak yükleyen kişinin, kendisinin orijinal sanatçı olduğunu kanıtlaması gerekmez. NFT’ler için yaratıcının izni olmadan sanatın kullanıldığı çok sayıda durum da olmuştur.
NFT’ler Ethereum geliştiricileri tarafından hazırlanmış ERC-721 token standardına göre üretiliyorlar. Kullanıcıların blockchain’in teknik dünyasında boğulmaması için işlemin kolayca gerçekleştirilmesini mümkün kılan platformlar bulunuyor. NFT üretebilmek için ihtiyaç olan tek şey dijital kripto para cüzdanı. NFT olarak üretilmek istenen dosya, bu platformlar aracılığıyla IPFS sistemine yükledikten sonra NFT’nin değiştirilemeyecek parametreleri belirleniyor. NFT’den kaç tane üretileceği, fiyatı, bir sonraki satışında ne kadar pay ödenmesi gerekeceği, gibi özellikleri belirlendikten sonra blockchain ağının işlem ücreti ödenerek NFT’ler üretilmiş oluyor. İşlemin tamamlanmasıyla beraber NFT’ler, kripto para cüzdanına aktarılarak üretimin gerçekleştirildiği tüm blockchain’de kayıt altına alınıyor.
Popüler NFT Satışları
Son dönemin en ilgi çeken satışları da NFT’leri gündeme taşıyor. ABD’li sanatçı Beeple (Mike Winkelmann),eserlerinden oluşan bir kolajı müzayede evi Christie’s tarafından düzenlenen açık artırmayla 69.4 milyon dolara sattı. NBA Top Shot uygulaması aracılığıyla satılan Lebron James’in smaç video NFT’si 77 bin dolara alıcı buldu. Twitter CEO’su Jack Dorsey’in tweet’i 2.9 milyon dolara Türk asıllı bir kişi tarafından satın alınırken, Elon Musk içerisinde GIF ve müzik olan tweet’ini NFT olarak açık artırmaya çıkardı. Son günlerde ise Cüneyt Özdemir’in paylaştığı tweet 10 bin dolara satıldı.